-
-
Usprawnianie według Metody NDT-Bobath ma pomóc dziecku we wszechstronnym rozwoju. Doświadczenia czuciowo-ruchowe dziecka z zaburzeniami rozwoju (nie zawsze pochodzącymi z nieprawidłowości działania układu nerwowego) są odmienne, co wywołuje nieprawidłowe odczuwanie własnego ciała
oraz nieprawidłowe ruchy. Każda czynność ruchowa rozwija się dzięki odczuciu ruchu - to znaczy ułożenia ciała w przestrzeni oraz po-szczególnych części ciała względem siebie. Pierwszych odczuć dostarczają reakcje odruchowe. Są to odruchy postawy oraz reakcje prostowania i równowagi. Pierwsze z nich dają odczucie ułożenia ciała w pozycji leżącej. Reakcje prostowania dostarczają doświadczeń ruchowych ułożenia ciała przeciwko sile grawitacji; reakcje równowagi powodują dostosowanie napięcia mięśniowego całego ciała podczas utraty równowagi, przygotowując w ten sposób całe ciało do podparcia. Rozwój ruchowy dziecka przebiega w stałej kolejności – od głowy, obręczy barkowej i kończyn górnych, poprzez tułów, do kończyn dolnych. Oznacza to, że zanim dziecko zacznie chodzić, najpierw musi kontrolować ułożenie głowy, uzyskać podpór na kończynach górnych w pozycji leżącej, aby poprzez siad, czworaki i pozycję klęczną przejść do pozycji stojącej.
Każda złożona czynność ruchowa zawiera kombinację wielu prostych ruchów i kształtuje się w oparciu o poprzednie doświadczenia ruchowe. Prawidłowy rozwój czynności ruchowych stanowi podstawę do rozwijania kolejnych umiejętności.
- Główne zasady usprawniania według koncepcji NDT-Bobath obejmują:
-
- hamowanie nieprawidłowych odruchów oraz
- wyzwalanie ruchów w formie najbardziej jak to jest tylko możliwe zbliżonej do prawidłowych, co zostaje osiągnięte poprzez wspomaganie i prowadzenie ruchu z punktów kluczowych, czyli punktów kontroli ruchu, którymi są: głowa, obręcz barkowa , obręcz miedniczna i inne części ciała, oraz
- wykorzystywanie i utrwalanie zdobytych umiejętności ruchowych w codziennych czynnościach.
Terapeuta ćwiczy całe ciało dziecka, a nie porusza wybranymi kończynami. Dzięki temu dostarcza odpowiednich doznań czuciowych i ruchowych, a dziecko jest dynamicznie aktywizowane. Pomoc przy wykonywaniu ruchu powinna być taka, aby zapewniała maksymalny i aktywny udział dziecka. Każdy ruch jest odpowiednio przygotowywany i połączony z przemieszczaniem ciężaru ciała i środka ciężkości. Rodzaj, tempo i rytm ćwiczeń dobiera się indywidualnie. Podczas ćwiczeń dziecko powinno mieć zapewnione poczucie bezpieczeństwa, co warunkuje osiągnięcie współpracy i akceptacji z prowadzącym ćwiczenia. Indywidualne podejście do dziecka daje możliwość uwzględnienia potrzeb psychologicznych.
Usprawnianie według koncepcji NDT-Bobath jest szczególnie przydatne w leczeniu niemowląt i dzieci, ponieważ może być łatwo włączone w ich biologiczny rytm dnia. Prawidłowo wykonywane zabiegi pielęgnacyjne, karmienie, noszenie dziecka, czy zabawa z nim są odpowiednimi momentami do utrwalania ruchów ćwiczonych przez fizjoterapeutę
- Co może niepokoić?
-
- nadmiernie wygina główkę do tyłu,
- układa się asymetrycznie – stale patrzy w jedną stronę,
- ma mocno zaciśnięte piąstki i pręży nóżki,
- nie „lubi leżeć na brzuchu”,
- ma trudności z zasypianiem,
- jest nadmiernie spokojne, bez kontaktu i zainteresowania twarzą (po 8 tyg.),
- obserwujemy drżenia kończyn,
- Do kogo adresowana?
-
- zaburzenia ruchowe pochodzenia ośrodkowego,
- uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego,
- zespoły genetyczne (np. Zespół Downa),
- wcześniactwo,
- choroby metaboliczne,
- zaburzenia ortopedyczne(deformacje stóp, dysplazja stawu biodrowego),
- rozszczep kręgosłupa,
- asymetria ułożeniowa,
- kręcz szyi pochodzenia neurogennego i mięśniowego,
- obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe,
- inne.